Het ambitiegesprek gaat over wat je wil bereiken met cultuuronderwijs op jouw school. Wat wil jij, jouw leerlingen meegeven op het gebied van kunst en cultuur? Welke ontwikkeling wil je stimuleren? Het gesprek start met een tekening van een leerling en de vraag: wat hebben je leerlingen geleerd via kunst- en cultuuronderwijs wanneer ze de school verlaten? Je komt tot een vakoverstijgende visie op cultuureducatie die de koers bepaalt voor je cultuurbeleidsplan.
Misschien heb je al een cultuurbeleid geformuleerd, met bijbehorende doelen voor diverse kunstvakken en erfgoed? In het ambitiegesprek nodigen we je uit dit opnieuw te onderzoeken: welke betekenis wil je eraan geven? Natuurlijk houd je hierbij rekening met de bredere onderwijsvisie en met jouw specifieke leerlingen. Als de ambities helder zijn, inventariseer je voor jezelf wat je zeker wilt behouden van wat je nu al doet en waar nog kansen liggen?
Met het Actieplan Cultuur en Creatief Inclusief wil de Federatie Cultuur een sterke, toekomstbestendige cultuursector creëren. Want cultuur verbindt en verrijkt, ongeacht de verschillen op grond van sekse, etniciteit, klasse, nationaliteit, leeftijd, handicap en seksuele voorkeur. Een deel van het potentiële publiek voelt zich nu nog niet aangetrokken tot het culturele aanbod. En een deel van de arbeidsmarkt kiest niet snel voor een loopbaan in de cultuursector. Culturele instellingen missen zo de kans op nieuw publiek, andere collega’s en een prachtige, inclusieve cultuur binnen de eigen organisatie. In deze sessie gaan Joan Tol van ACCI en Elsbeth Rozenboom van Cultuur Oost in gesprek over de ambities, de activiteiten en de tools die ontwikkeld worden.
In Nederland worden bijna 80.000 kinderen van 4 tot 20 jaar oud opgeleid in scholen voor speciaal onderwijs. Hoe kunnen we hen kunsteducatie bieden die echt past bij hun behoeften? Wat maakt deze behoeften anders dan die van andere kinderen? Is er extra geld nodig voor zinvol kunstonderwijs?
Mocca, expertisecentrum voor kunsteducatie in Amsterdam, voerde in samenwerking met nationale initiatieven, een vierjarig onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma uit op scholen voor speciaal onderwijs. Onderdeel van het project was ook een ontwikkelingsprogramma voor kunstenaars en kunstpedagogen. In een pilotproject ontvingen 19 scholen extra financiering voor partnerschappen met kunstenaars en instellingen, zoals het Rijksmuseum.
Peggy Brandon laat de impact van de pilot zien in korte filmfragmenten en deelt de resultaten van het ontwikkelingsprogramma en het proefproject.
Twee kunstenaars en vijftien leerlingen van drie scholen voor speciaal onderwijs. Dat zijn de ingrediënten voor het nieuwe CMK- project: Art4success. Georganiseerd door Culturele broedplaats de Gruitpoort in het kader van CMK Gelderland.
De leerlingen krijgen tijdens schooltijd les buiten de school: in een theater en in een atelierruimte. Kunst als vrijetijdsbeleving krijgt met Art4success een impuls. Kinderen beleven plezier aan verschillende kunstvormen en krijgen meer zelfvertrouwen. Juist leerlingen die een impuls kunnen gebruiken op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling, staan centraal. Leren met een WOW-factor!
Talentgericht werken - welke theorieën liggen hieraan ten grondslag, hoe vertaal je dit naar kunstonderwijs en wat werkt en waarom?
Hoe ontwikkelen leerlingen met een verstandelijke beperking zich op muzikaal gebied? Hoe kun je die ontwikkeling in kaart brengen? Het onderzoek Muziek is Meer richt zich op een nieuwe methodiek die een koppeling maakt tussen de muzikale en de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerling. Op basis van onder meer het Sounds of Intent project uit Engeland wordt gezocht naar een systeem waarmee we de leerlingen op Nederlandse scholen voor speciaal onderwijs kunnen volgen. Dit leerlingvolgsysteem wordt nu in een pilotfase getest. De onderzoeker licht het systeem toe en bespreekt de eerste resultaten.
In het speciaal onderwijs zitten steeds meer leerlingen met een laag IQ. Hoe kun je deze leerlingen, die naast een ernstige verstandelijke beperking vaak ook nog een communicatieve en/of fysieke beperking hebben, muziekonderwijs geven? Die vraag staat centraal in het onderzoek De multimodale muziekbubbel. Een multimodale benadering lijkt bij deze leerlingen te werken. Hierbij spreek je leerlingen via meerdere zintuigen muzikaal aan. Ze ervaren de puls van de muziek doordat iemand bijvoorbeeld een bal over hun been heen en weer rolt. Ze voelen en zien de muziek bewegen. In deze sessie zie, bespreek en ervaar je voorbeelden van deze didactiek.
Hoe gaan we van sterke maar geïsoleerde praktijken naar een brede beweging?
Vier jaar lang volgde Dēmos de rol en de plaats van mensen met een handicap in de Vlaamse en Brusselse podiumkunsten en ontdekte zo de kiem voor een breed toegankelijk kunstenlandschap voor mensen met een handicap. Het resulteerde in een stevige publicatie waarin de auteurs dit pril en fragiel landschap vier uitdagingen voorspiegelen:
In deze sessie toont Demos concrete praktijken van kunsteducatie met mensen met een handicap in Vlaanderen. Ze staan stil bij methodologische keuzes, mede-eigenaarschap en talentontwikkeling.
Misiconi DC voorziet in een behoefte aan deskundigheid, continuïteit en een gedegen lesopbouw voor inclusiedansgroepen. Iedereen moet de kans krijgen zijn of haar danstalent te ontwikkelen. Dit vereist een andere manier van kijken naar dans. Misiconi wil docenten en dansmakers hiertoe inspireren. Inclusiedans zorgt voor een toegankelijkere danspraktijk waarin iedereen welkom is en kan groeien naar zijn of haar potentieel.
In december 2017 is het Unload to Upload programma en boek gelanceerd. Het boek sluit aan bij de veranderende behoeften van mensen die in hun vrije tijd kunst beoefenen. Verbindingen en co-creatie staan centraal. Zo stimuleert en inspireert dit project cultuurparticipatie en de verbinding tussen amateurs en professionals. Om inclusiedans te bevorderen, zijn deskundige docenten nodig, en een toegankelijker leersysteem binnen danseducatie en goede literatuur. Met Unload to Upload probeert Misiconi zoveel mogelijk nieuwe aspecten en invalshoeken te belichten. Een belangrijk uitgangspunt voor het programma is het werken als gelijken. Deelnemers en docenten werken in co-creatie.
Route: verwonderen
Naar aanleiding van de korte voorstelling SEMTEX (gespeeld door Eric Heijmans) praten we over de ontwikkeling van mensen met een handicap van deelnemer van cultuur naar professional. Wat is daar voor nodig en van wie? Welke partijen spelen daarbij een rol? Wat kan cultuureducatie daarbij bieden?
Over de voorstelling: SEMTEX is een intieme en confronterende voorstelling waar thema’s als eenzaamheid, seksualiteit en communicatie worden aangesneden.